Miasto Rio de Janeiro

Rozmiar tekstu: A A A

Informacje o mieście
Państwo: Brazylia
Stan: Rio de Janeiro
Data założenia: 1 marca 1565
Burmistrz: Marcelo Crivella
Powierzchnia: 1 197,463 km²
Wysokość: 31 m n.p.m.
Liczba ludności: 6 498 837
Gęstość zaludnienia: 5 427,17 os./km²
Nr kierunkowy: +55 21
Podział miasta: 33 regiony
Klimat: Zwrotnikowy
Strefa czasu: UTC−3

Rio de Janeiro to jedno z tych miejsc, które każdy zna choćby ze zdjęć - Chrystus z rozpostartymi ramionami na wzgórzu Corcovado, plaże Copacabany i Ipanemy czy słynny karnawał. Ale zanim Rio stało się wizytówką Brazylii, przeszło długą drogę pełną niezwykłych momentów i nieoczekiwanych zwrotów.

Miasto narodziło się w 1565 roku, gdy Portugalczycy założyli tam osadę obronną, by odeprzeć Francuzów, którzy próbowali przejąć handel w rejonie zatoki Guanabara. Sama nazwa "Rio de Janeiro" wzięła się z pomyłki - żeglarze, którzy dotarli tam w styczniu 1502 roku, uznali zatokę za ujście wielkiej rzeki i tak powstało "Rzeka Stycznia". Początkowo Rio pełniło rolę militarnej placówki, lecz wkrótce zaczęło rosnąć na znaczeniu dzięki handlowi cukrem, złotem i kamieniami szlachetnymi wydobywanymi w Minas Gerais. W XVIII wieku stało się jednym z najważniejszych portów Ameryki Południowej, a w 1763 roku przeniesiono tam stolicę Brazylii z Salvadoru.

Najbardziej niezwykły rozdział rozpoczął się w 1808 roku. Wtedy do Rio przeniosła się cała portugalska rodzina królewska, uciekając przed Napoleonem. To jedyny taki przypadek w dziejach świata, że europejski dwór królewski osiadł w kolonii. Miasto w krótkim czasie zyskało bank centralny, drukarnię, uniwersytety i instytucje kultury, a Rio stało się sercem ogromnego imperium.

Po ogłoszeniu niepodległości w 1822 roku Rio pozostało stolicą nowego kraju i świadkiem narodzin cesarstwa brazylijskiego. Koronowano tu pierwszego cesarza, Piotra I, a potem jego syna Piotra II. W XIX wieku Rio zaczęło przypominać wielkie europejskie metropolie - powstawały bulwary inspirowane Paryżem, teatry i opery, a port rozkwitał dzięki napływowi imigrantów. W tym samym czasie rodziły się też pierwsze favelas, czyli biedne dzielnice na wzgórzach, które miały w przyszłości stać się charakterystyczną częścią krajobrazu miasta.

Na przełomie XIX i XX wieku Rio przechodziło kolejne modernizacje. Budowano nowoczesne dzielnice nadmorskie, takie jak Copacabana czy Ipanema, które później stały się symbolami brazylijskiego stylu życia. Z drugiej strony, szybki rozwój i migracje sprawiły, że favelas rosły w siłę, tworząc ogromne kontrasty społeczne.

Rio było stolicą aż do 1960 roku, gdy rolę tę przejęła Brasília. Ale choć formalnie straciło ten tytuł, to wciąż pozostało duchowym i kulturowym centrum Brazylii. To tutaj bije serce samby, tutaj narodziła się bossa nova, tutaj odbywa się najsłynniejszy karnawał świata. To także miasto piłki nożnej - Maracanã przez lata była największym stadionem globu i miejscem legendarnych wydarzeń, jak finał mundialu 1950.

Rio to nie tylko historia i wielkie wydarzenia, ale też niesamowite ciekawostki. W jego granicach znajduje się największy miejski las na świecie - Floresta da Tijuca, odtworzony w XIX wieku z inicjatywy cesarza Piotra II, by powstrzymać skutki wycinki. Statua Chrystusa Odkupiciela, symbol miasta, powstała we Francji, a jej elementy przewieziono statkiem i zmontowano na szczycie Corcovado w 1931 roku. Nazwa Copacabana wzięła się od sanktuarium w odległej boliwijskiej wiosce, a tramwaj w dzielnicy Santa Teresa, bondinho, należy do najstarszych elektrycznych tramwajów w obu Amerykach.

Rio ma też swoją ciemniejszą stronę - ogromne favelas, w których mieszka setki tysięcy ludzi. Największa z nich, Rocinha, funkcjonuje jak samodzielne miasto ze sklepami, barami, a nawet kinami. To kontrastujący obraz metropolii, gdzie luksusowe apartamenty stoją niemal obok ubogich dzielnic.

Mimo tych kontrastów Rio de Janeiro od zawsze fascynuje. W 2016 roku stało się pierwszym miastem Ameryki Południowej, które gościło Igrzyska Olimpijskie, wcześniej przyjęło mundial, finały Copa Libertadores i Światowe Dni Młodzieży.

Dziś Rio jest miejscem, gdzie historia kolonialna spotyka się z nowoczesnością, a natura z miejskim chaosem. To miasto pełne sprzeczności, ale właśnie dzięki nim tak magnetyczne - bo w żadnym innym miejscu na świecie plaże, góry, las tropikalny i tętniące życiem ulice nie tworzą tak niezwykłej całości.